Οι παρασιτολογικές εξετάσεις είναι διαγνωστικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό παρασίτων στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα παράσιτα μπορεί να είναι ενδοπαράσιτα (π.χ. πρωτόζωα, σκώληκες) ή εξωπαράσιτα (π.χ. ψείρες, ακάρεα), αλλά οι εξετάσεις εστιάζουν κυρίως στα εντερικά ή αιματογενή παράσιτα.
🧫 Κύριοι τύποι παρασιτολογικών εξετάσεων:
🔹 Κοπρανολογική εξέταση (παράσιτα στα κόπρανα)
- Άμεση μικροσκοπική εξέταση κοπράνων
→ ανίχνευση αυγών, κύστεων, προνυμφών - Καλλιέργεια κοπράνων για παράσιτα
→ ειδικά για πρωτόζωα - Εξετάσεις για Giardia lamblia, Entamoeba histolytica, Cryptosporidium, κ.ά.
- ELISA / PCR στα κόπρανα
→ για ειδική και πιο ακριβή διάγνωση
📌 Ζητείται σε περιπτώσεις διάρροιας, κοιλιακού πόνου, πρόσφατου ταξιδιού ή υποψίας παρασιτικής λοίμωξης.
🔹 Αιματολογικές εξετάσεις για παράσιτα
- Επίχρισμα αίματος (thin/thick smear)
→ για ελονοσία (Plasmodium spp.), φιλάρια, Trypanosoma - PCR για παρασιτικά γονιδιώματα στο αίμα
- Αντισώματα κατά παρασίτων (serology)
→ π.χ. για Toxoplasma gondii, Leishmania, Echinococcus
🔹 Άλλες εξετάσεις
- Ορολογικές εξετάσεις (IgG, IgM)
→ για χρόνιες ή εξωεντερικές λοιμώξεις (π.χ. τοξοπλάσμωση, εχινοκοκκίαση) - Αναρρόφηση ή βιοψία ιστών
→ σε περιπτώσεις όπου το παράσιτο εντοπίζεται σε ήπαρ, εγκέφαλο, μυς κ.ά. - Εξετάσεις ούρων (π.χ. για Schistosoma haematobium)
- Εξετάσεις εγκεφαλονωτιαίου υγρού (CSF) σε νευροπαρασιτώσεις
⚠️ Πότε ζητούνται:
- Επίμονες γαστρεντερικές διαταραχές
- Πυρετός άγνωστης αιτιολογίας μετά από ταξίδι σε ενδημική περιοχή
- Αύξηση ηωσινοφίλων στο αίμα
- Νευρολογικά συμπτώματα με υποψία τοξοπλάσμωσης, εχινοκοκκίασης κ.λπ.
- Προ της έναρξης ανοσοκατασταλτικής θεραπείας, ειδικά σε μεταμοσχευμένους .