Είναι εξειδικευμένες εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για να μετρηθούν τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα και να αξιολογηθεί η λειτουργία διάφορων ενδοκρινικών αδένων (όπως ο θυρεοειδής, τα επινεφρίδια, οι ωοθήκες, οι όρχεις κ.λπ.). Οι ορμόνες παίζουν καθοριστικό ρόλο σε πολλές βασικές σωματικές λειτουργίες, όπως ο μεταβολισμός, η αναπαραγωγή, το άγχος, η ανάπτυξη και η διάθεση.

✅ Κύριες κατηγορίες ορμονικών εξετάσεων:

1. Ορμονικές εξετάσεις για τον θυρεοειδή

• TSH (Θυροτροπίνη): Ρυθμίζει την έκκριση θυρεοειδικών ορμονών (T3 και T4). Η πιο συνηθισμένη εξέταση για τη διάγνωση υποθυρεοειδισμού ή υπερθυρεοειδισμού.
• T3 (Τριιωδοθυρονίνη) και T4 (Θυροξίνη): Ορμόνες που παράγονται από τον θυρεοειδή αδένα και ρυθμίζουν το μεταβολισμό.
• FT4 (ελεύθερη θυροξίνη)
• FT3 (ελεύθερη τριιωδοθυρονίνη)
• Anti-TPO (Αντιθυρεοειδική υπεροξειδάση): Αντισώματα που συχνά είναι αυξημένα σε αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς, όπως η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
• Anti-Tg (Αντιθυρεοσφαιρίνη): Αντισώματα που συχνά παρατηρούνται σε αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς.

2. Ορμονικές εξετάσεις για το αναπαραγωγικό σύστημα

·         FSH (Ωοθυλακιοτρόπος ορμόνης): Σχετίζεται με την αναπαραγωγή και τη λειτουργία των ωοθηκών στους γυναίκες και των όρχεων στους άνδρες.

• LH (Ωχρινοτρόπος ορμόνη): Συνεργάζεται με το FSH για την ωορρηξία στις γυναίκες και τη σπερματογένεση στους άνδρες.
• Προλακτίνη: Επηρεάζει τη γαλουχία και μπορεί να αυξηθεί σε περιπτώσεις προβλημάτων στην υπόφυση ή άλλες διαταραχές.
• Οιστρογόνα (E2): Σημαντική για την ωορρηξία στις γυναίκες και για την ανάπτυξη των γυναικείων γεννητικών οργάνων και δευτερευόντων χαρακτηριστικών.
• Προγεστερόνη: Ορμόνη που παράγεται μετά την ωορρηξία και είναι σημαντική για την υποστήριξη της εγκυμοσύνης.
• Τεστοστερόνη: Η κύρια ανδρική ορμόνη, αλλά παράγεται και στις γυναίκες σε μικρές ποσότητες.
• AMH (Αντι-Μυελική Ορμόνη): Σχετίζεται με την ωοθηκική αποθεματική ικανότητα και την αναπαραγωγική υγεία, ειδικά σε περιπτώσεις εξωσωματικής γονιμοποίησης.

3. Ορμονικές εξετάσεις για τα επινεφρίδια

• Κορτιζόλη: Η κορτιζόλη είναι η ορμόνη του άγχους και επηρεάζει την αντίδραση του σώματος στο άγχος, τη φλεγμονή και το μεταβολισμό.
• Αldosterone (Αλδοστερόνη): Ρυθμίζει την ισορροπία του νατρίου και του καλίου στο σώμα.
• DHEA (Δεϋδροεπιανδροστερόνη): Συσχετίζεται με τη σύνθεση των ανδρογόνων και είναι χρήσιμη στη διάγνωση διαταραχών των επινεφριδίων.

4. Ορμονικές εξετάσεις για το μεταβολισμό και το σάκχαρο

• Ινσουλίνη: Ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και ρυθμίζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.
• C-Peptide: Χρησιμοποιείται για να αξιολογηθεί η έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας και να διακρίνει τύπους διαβήτη.
• Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c): Αντιπροσωπεύει τα μέση επίπεδα σακχάρου στο αίμα τα τελευταία 2-3 μήνες, χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και παρακολούθηση του διαβήτη.

5. Ορμονικές εξετάσεις για την υποστήριξη της διάγνωσης διαταραχών του μεταβολισμού

• Leptin (Λεπτίνη): Σχετίζεται με την όρεξη και το σωματικό βάρος, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εκτιμήσει αν υπάρχει διαταραχή στη ρύθμιση του βάρους.
• Adiponectin: Επηρεάζει την αντίσταση στην ινσουλίνη και το μεταβολισμό των λιπών.
• PTH (παραθορμόνη) – ρυθμίζει ασβέστιο και φώσφορο

🩺 Πότε συνιστώνται οι ορμονικές εξετάσεις:

• Αλλαγές στην εμμηνορρυσία: Ακανόνιστοι κύκλοι, διαταραχές γονιμότητας ή συμπτώματα εμμηνόπαυσης.
• Υπογονιμότητα: Εξετάσεις για την αξιολόγηση της αναπαραγωγικής υγείας.
• Αντίσταση στην ινσουλίνη ή διαβήτης: Παρακολούθηση των επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης.
• Υπερβολικό ή ανεξήγητο βάρος: Αξιολόγηση μεταβολικών ή ενδοκρινολογικών διαταραχών.
• Εκδηλώσεις από το δέρμα, τις τρίχες ή τη διάθεση: Πιθανές ενδείξεις ανισορροπίας ορμονών ( Ακμή , τριχοφυΐα )
• Προβλήματα με τον θυρεοειδή: Υποθυρεοειδισμός ή υπερθυρεοειδισμός.
• Προβλήματα με το άγχος ή την πίεση: Εξετάσεις για την κορτιζόλη ή τις άλλες ορμόνες που σχετίζονται με το άγχος.

⚠️ Ερμηνεία αποτελεσμάτων:

• Η ερμηνεία των ορμονικών εξετάσεων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, η φάση του κύκλου ή η χρήση φαρμάκων.
• Υψηλά ή χαμηλά επίπεδα μιας ορμόνης μπορεί να δείχνουν διαταραχή στον αντίστοιχο ενδοκρινικό αδένα ή να είναι αποτέλεσμα άλλων παραγόντων, όπως φαρμακευτική αγωγή, παθήσεις ή αγχώδη κατάσταση.